اواسط ماه مرداد برای هر شخصی یادآور هوای گرم و آفتاب سوزان تابستان است. روزهایی که سعی می‌کنید زیر آفتاب نمانید و هر چه سریع‌تر به منزل یا محل کار برسید، تا با خیال راحت به کولر و پنکه پناه ببرید! با این حال در ایران باستان و در میانه فصل تابستان، جشنی به عنوان جشن چله تابستان گرفته می‌شد که همچنان هر سال در بسیاری از شهرهای ایرانی برگزار می‌گردد و بر اساس تقویم هجری شمسی، مصادف با دهم مرداد ماه است.
اواسط ماه مرداد برای هر شخصی یادآور هوای گرم و آفتاب سوزان تابستان است. روزهایی که سعی می‌کنید زیر آفتاب نمانید و هر چه سریع‌تر به منزل یا محل کار برسید، تا با خیال راحت به کولر و پنکه پناه ببرید! با این حال در ایران باستان و در میانه فصل تابستان، جشنی به عنوان جشن چله تابستان گرفته می‌شد که همچنان هر سال در بسیاری از شهرهای ایرانی برگزار می‌گردد و بر اساس تقویم هجری شمسی، مصادف با دهم مرداد ماه است. در ادامه مطلب جشن چله تابستان با ما همراه باشید تا با این جشن خاص ایرانی آشنایی پیدا کنید.
در ایران کهن، جشن‌هایی با عنوان جشن چله یا میانه برگزار می‌شد که به طور کلی به میانه فصل ارتباط داشت. یعنی هنگامی که تقویم به دومین ماه هر فصل می‌رسید، در آن ماه چله یا میانه فصل مانند جشن میانه بهار برقرار بود. با این حال شب چله یا شب یلدا که مصادف با روز اول زمستان است، از جشن‌های میانه به شمار نمی‌رود؛ چرا که جشنی به عنوان جشن میانه زمستان در تقویم هجری شمسی وجود دارد و روز برگزاری آن 15 بهمن ماه است. اما جشن چله تابستان یا چله تموز (گرم ترین روز سال) در واقع همان جشن میانه فصل تابستان نیز محسوب می‌شود. برای دیگر فصول سال نیز جشن‌هایی نظیر میانه بهار یا میانه پاییز در ایران باستان برگزار می‌شد که از اهمیت بالایی برخوردار بود اما امروزه در بیشتر نقاط کشورمان از یاد رفته است.
پیش از این در مطالبی نظیر جشن آبانگاه و مناسبت‌هایی نظیر جشن تیرگان، از اهمیت زراعت و کشاورزی در ایران معاصر گفته‌ایم؛ مردم در فصل تابستان به دلیل محصولات کشاورزی و فراوانی، به شکرگزاری و ستایش می‌پرداختند. حال این که بلندترین روز سال چه روزی است و چرا یکم تیر به عنوان شروع جشن تموز در نظر گرفته شده است، به تقویم سالیانه ارتباط دارد. چله تابستان نیز فرصت خوبی برای در کنار یکدیگر جمع شدن و شادی بود. چرا که در این روزهای گرم می‌توان از میوه‌های تابستانی استفاده کرد و برای لذت بردن از آفتاب به دامان طبیعت رفت. به همین دلیل یکی از فلسفه‌های برگزاری این جشن، برداشت محصولات زراعی است.
نکته جالبی که در مورد این جشن وجود دارد، واژه چله تموز و علت نام گذاری آن است؛ جشن تیرگان مناسبتی در شروع فصل تابستان و اوایل روزهای تیر ماه است که به عنوان شروع چله تموز شناخته می‌شود. در واقع چله تموز از روز اول تیر ماه و جشن‌هایی نظیر جشن آب پاشونک شروع شده و در نهایت به جشن چله تابستان می‌رسد. این دوره در ایران باستان به عنوان چله تموز یا جشن تموز مشهور است و گرم‌ترین روزهای سال تلقی می‌شود که با فصل برداشت محصولات زمان یکسانی دارد.
آیین و آداب جشن چله تابستان نیز تا حد زیادی به همین برداشت محصولات ارتباط دارد. اما نکته جالب این جشن، تفاوت نوع برگزاری آن در نقاط مختلف کشور است. برای مثال نوع برگزاری این جشن و شادی آن در مناطق بومی گیلان و شهرهای اطراف، با برپایی آتش و رقص همراه است. چرا که نوعی تقویم گیلکی باستانی، پنج روز کبیسه در مرداد ماه دارد و این جشن به 5 روز این ماه متعلق است. چرا که در تقویم گیلکی این پنج روز، در اصل پنج روز پایانی سال به حساب می‌روند و پس از آن نوروز است.
دوره جشن اول تابستان در خراسان و بیرجند درست مانند چله تموز، از یکم تیر ماه در تقویم رومیزی تا دهم مرداد ادامه دارد و این دوره تموز همچنان در مناطق مختلف انجام می‌گیرد. یکی از تفاوت های اصلی برگزاری دوره چله بزرگ و کوچک تابستان در خراسان و بیرجند، جشن گرفتن روز یکم تیر به جای روز چله تابستان است. در حالی که بیشتر شهرها روز دهم مرداد(جشن میانه تابستان) را جشن می‌گیرند.
جشن خردادگان یکی از دیگر از جشن‌های باستانی ایرانیان است.
جشن دیگان یکی از دوازده جشن مشهوری است که قدمت
شب یلدا یا همان شب چله درست مانند عید نوروز،
مورد اعتماد برترین برندها هستیم
