در ایران باستان، به مناسبتهای گوناگون جشنهای برگزار میشد و از آنجا که جشنها نوعی عبادت محسوب میشدند، برگزاری آنها رنگ و بوی دینی دارد. فروردینگان هم جشنی برای یاد بود درگذشتگان است. این مراسم به صورت جشن برگزار خواهد شد و مردم روان درگذشتگان را در شادی خود شرکت میدهند.
فروردینگان یکی از جشنهای ماهانه زرتشتی است. اگر شما هم اقدام به سفارش و چاپ سررسید 1404 کرده باشید متوجه خواهید شد که این جشن در نوزده فروردین ماه برای یادبود درگذشتگان برگزار میشود و مردم روان درگذشتگان را در شادی خود شرکت میدهند. در آیین مزدیسنی وقتی نام روز و ماه هماهنگ میشود آن روز را جشن میگیرند. به طور مثال روز نوزدهم فروردین ماه، فروردین روز نام دارد و آن را جشن فروردینگان میگویند. از این رو در این مقاله میخواهیم در مورد جشن فروردینگان و ارتباط آن با باورها و سنتهای ایرانی صحبت کنیم با ما همراه باشید تا جزئیات بیشتری را مشاهده کنید.
تاریخچه جشن فروردینگان
در ایران باستان، به مناسبتهای گوناگون جشنهای برگزار میشد و از آنجا که جشنها نوعی عبادت محسوب میشدند، برگزاری آنها رنگ و بوی دینی دارد. فروردینگان هم جشنی برای یاد بود درگذشتگان است. این مراسم به صورت جشن برگزار خواهد شد و مردم روان درگذشتگان را در شادی خود شرکت میدهند. همچنین یکی از جشنهای ماهانه زردتشتی است و روز برگزاری آن نوزدهم فروردین است. فروردین به معنی فروهرها و ماه فروردین ماه فروهرها است و این جشن در گرامیداشت فروهرها است. با خرید سالنامه 1404 به طور دقیق میدانید که این جشن در چه روزی برگزار خواهد شد.
باورها و اعتقادات مردم در جشن فروردینگان
در باور و اعتقادات ایران باستان، بعضی از جشن های ایران باستان واجب بودند، مانند گاهنبارها که جشنهای سالگرد آفرینشهای شش گانه ( آب، آسمان، گیاه، زمین) هستند و بعضی جشنهای مستحب، مانند جشنهای برابری نام ماه و روز که جشنهای ماهانه نیز خوانده میشوند. در گاه شمار زردتشتی هر روز ماه را با نام یکی از ایزدان و امشاسپندان میشناسند. در هر ماه، در روزی که نام ماه و آن روز یکی باشد جشنی برگزار میشود. بعضی از این جشنها تا امروز اهمیت خود را حفظ کردهاند. مانند جشن فروردینگان، جشن مهرگان، جشن تیرگان و جشن اسفندگان.
آداب و رسوم جشن فروردینگان
این جشن امروزه به جشن فرودگ معروف است. زرتشتیان بر سر مزار درگذشتگان خود میروند و برای خوشنودی روان آنها کندر و عود آتش زده و گل، میوه، شمع و لرک بر سر مزار میگذارند. لرک مخلوطی از هفت میوه خشک خام از جمله بادام، پسته، فندق، خرما، توت و انجیر خشک است. در این جشن هفت موبد وارد میشوند و لرکها را در چادرشبهایی جلوی موبدان میگذارند. موبدان شروع به اوستا خوانی میکنند و سرودهایی از فروردین یشت میخوانند و به همین شکل لرک را تبرک میکنند. پس از آن موبدیاران چادر شبها را به کمر بسته و لرکها را بین مردم تقسیم میکنند. اگر کسی هم نذری دارد، در این روز نذرش را در میان مردم پخش میکند. در کل این مراسم یک نوع دعا دسته جمعی برای شادی ارواح در گذشتگان است. این مراسم در یزد از ساعت چهار بعد ازظهر نوزده فروردین ماه برگزار میشود. اما در تهران به علت مشغلههای زیاد مردم، همه نمیتوانند در یک ساعت مشخص یک جا جمع شوند. بنابراین این مراسم چند سالی است که به صورت منسجم برگزار نمیشود و هر زردتشتی هر ساعتی از روز که بتواند به زیارت قبور میرود.
نقش جشن فروردینگان در تقویت و حفظ فرهنگ ایرانی
مسائل گوناگونی میتواند در ایجاد همبستگی و حفظ هویت فرهنگی و اجتماعی موثر باشد. در آئین ایران باستان که پایه گذار آن، زرتشت است. برای ایجاد خوشی و خرمی و نیرومند ساختن روح و جان جشنهای زیادی برگزار میکردند که هر کدام از آنها دارای فلسفه و حکمت خاصی میباشند و در زمان مشخصی از سال برگزار خواهند شد و مراسم مخصوص به خود را دارند. از این رو برگزاری جشنها و اعیاد مانند جشن فروردینگان نزد هر ملتی نقش ویژهای در ایجاد همبستگی آن ملت دارد. ایرانیان باستان روزهای بسیاری از سال را جشن گرفته و با مراسمی شادی آفرین و دل انگیز اهورامزدا را ستایش میکردند. روش برگزاری جشن فروردینگان و فلسفه آن، جلوه باورها، اعتقادات و فرهنگ مردمان یک سررزمین است. بسیاری از جشنها مانند نوروز، مهرگان، فروردینگان، سده و … هنوز مورد احترام هستند و در میان زرتشتیان به شکل روزگاران گذشته برپا میشوند.
جشن فروردینگان در دروان معاصر چگونه برگزار میشود؟
این جشن یکی از جشن های ایران باستان است که هر سال زرتشتیان برگزار میکنند. جشن فروردینگان در میان ایرانیان بسیار با ارزش و مهم بوده است. حتی پادشاهان هم متعهد به رعایت دقیق آداب و رسوم آن بودهاند. اما پس از اسلام این جشن در قالب چهارشنبه سوری، زیارت قبور در پنجشنبه و جمعه آخر سال، اهدای خوراکی و خیرات برای شادی روح درگذشتگان در بین مردم باقی ماند.
سخن آخر
جشن فروردینگان مانند دیگر آداب و رسوم ایرانی در فرهنگ این مرز و بوم دارای اهمیت و جایگاه ویژهای است. این جشن که فلسفهای غنی از اعتقاد به معاد و طبیعت دوستی را دنبال میکند هنوز در بسیاری از مناطق کشور مانند یزد برگزار میشود. فروردینگان در فرهنگ ایران ریشه دوانده و از لحاظ ملی و معنوی مورد توجه بسیاری از ایرانیان قرار گرفته است و هر سال با استقبال بسیاری از زرتشتیان با آداب و رسوم خاص مورد تکریم قرار میگیرد.
مطالب دیگر: